کارکردهای اجرایی مجموعهای از فرآیندهای شناختی را توصیف میکند که بر تفکر و رفتار تأثیر میگذارد. امروزه مشخص شده است که کودکان دارای اتیسم در تواناییهای عملکرد اجرایی و الگوهای توجه تاخیر نشان میدهند، در این مطالعه رابطه بین عملکرد اجرایی و تواناییهای توجه و مهارتهای اجتماعی و زبانی در دوران کودکی مورد توجه قرار گرفته است.
در یک پژوهش که نتایج آن اخیرا به چاپ رسیده است، ۱۸۰ کودک مبتلا به اتیسم ۲ تا ۸ سال مورد مطالعه قرار گرفتند. در این پژوهش کارکردهای اجرایی و توجه کودکان دارای اتیسم مورد سنجش قراره گرفته و ارتباط میان این تواناییهای با مهارتهای اجتماعی و ارتباطی مورد بررسی قرار گرفته است.
تواناییهای عملکرد اجرایی با پرسشنامه رتبهبندی رفتار عملکرد اجرایی (Behavior Rating Inventory of Executive Function)، توانایی توجه پایدار از طریق ردیابی چشم و همچنین توانایی مهارت واژگان اندازه گیری شد. بررسی ارتباطات اجتماعی نتایج نشان داد که کودکانی که به گزارش والدین عملکرد اجرایی بالاتری را بهویژه در حافظه کاری و تواناییهای برنامهریزی/سازماندهی داشتند، سطوح بالاتری از تواناییهای ارتباط اجتماعی (چه در بیان و چه در درک) را نشان دادند. تواناییهای عملکرد اجرایی بهتر با سطوح پایینتری از مشکلات اجتماعی همراه بود.
همچنین کودکانی که توانستند توجه خود را برای مدت طولانیتری حفظ کنند، تواناییهای بیانی زبانی بهتری را از خود نشان دادند. این نتایج نشان میدهد که عملکرد اجرایی و مهارتهای توجه میتواند نقش مهمی در سایر عملکردهای کودکان دارای اتیسم داشته باشد. به همین جهت به نظر میرسد ارزیابی این دو توانایی در کودکان دارای اتیسم و برنامهریزی برای ارتقاء این دو توانایی در این کودکان دارای اهمیت فراوانی است.
این نتایج بر اهمیت کارکردهای اجرایی و مهارتهای توجه در زمینههای مختلف عملکرد در کودکان دارای اتیسم، به ویژه مواردی که شامل زبان و ارتباطات اجتماعی است، تأکید میکند.
منبع: +
ترجمه و خلاصه: سید رسول رحمتی
برای آشنایی با خدمات مرکز تهران اتیسم در زمینه توجه یا کارکردهای اجرایی در اتیسم میتوانید به بخش خدمات مرکز تهران اتیسم مراجعه کنید.