دانشگاه امام صادق بغداد در ادامه برنامه خود برای کسب دانش و تجربه از متخصصین شناخته شده در حوزه‌های علمی گوناگون از پروفسور حمیدرضا پوراعتماد برای برگزاری کارگاه در این کشور دعوت به عمل آورده است.
این کارگاه تحت عنوان “ابزارها و روش‌های تشخیصی کلاسیک اتیسم در مقابل روش‌های نو ظهور (مبتنی بر هوش مصنوعی) برای تشخیص اختلال اتیسم” در روز یکشنبه ۱۳ اسفندماه ۱۴۰۲ در دانشگاه امام صادق بغداد برگزار خواهد شد.
شما به عنوان والد یا یکی از نزدیکان کودک دارای اتیسم ممکن است نگران صحبت نکردن کودک خود باشید. برای بعضی از شما ممکن است این سوال پیش آمده باشد که آیا فرزند دارای اتیسم من هرگز قادر به صحبت خواهد بود؟ پاسخ به این سوال ساده نیست، اما در این مطلب سعی می‌کنیم با صحبت کردن در مورد زبان در کودکان دارای اتیسم موضوع را کمی روشن کنیم. با تهران اتیسم همراه باشید.
مهمترین چیزی که باید در نظر داشت این است که هر کودک دارای اتیسم فردی است با نقاط قوت و تفاوت‌های خاص خود. این بخشی از دلیل استفاده از اصطلاح “طیف” است! نمی‌توان در مورد همه کودکان دارای اتیسم اظهار نظر کرد، زیرا هر کودک ممکن است در حیطه‌های مختلف به سطوح متفاوتی از حمایت نیاز داشته باشد (البته این در مورد کودکان بدون اوتیسم نیز صادق است.)
در اینجا چند روش مختلف که کودکان دارای اتیسم برای کاربرد مهارت‌های ارتباطی از آن ها ممکن است استفاده کنند را نام می‌بریم:
به یاد داشته باشید که “زبان” فقط به معنای کلمات نیست. به همه راه‌های دیگری که افکارمان را به اشتراک می‌گذاریم فکر کنید. ما از حرکات، نگاه چشم، حالات چهره، زبان بدن و غیره استفاده می‌کنیم. همه این ها ارتباط حساب می‌شود!
برخی از کودکان دارای اتیسم ممکن است در مورد زبان دریافتی و بیانی به کمک نیاز داشته باشند. آنها همچنین ممکن است در موارد زیر مشکل داشته باشند:
آنها ممکن است کلمات یا عباراتی را که شنیده‌اند تکرار کنند (به این اکولالیا گفته می شود) یا ممکن است به جای کلمات برای برقراری ارتباط از رفتارهای چالش برانگیز استفاده کنند. کودکان دارای اتیسم ممکن است گفتار و زبان را به شکل و ترتیبی متفاوت از آنچه ما انتظار داریم رشد دهند.
برخی از کودکان دارای اتیسم پردازشگر گشتالتی زبان هستند. به این معنی که آنها ابتدا شروع به صحبت کردن در حد تکه‌های چند کلمه‌ای یا عبارات می‌کنند که به این اکولالیا می‌گویند. آنها ممکن است همان چیزی را که شما می‌گویید بلافاصله پس از شما تکرار کنند که به آن اکولالیای فوری گفته می‌شود. به عنوان مثال، اگر از آنها بپرسید “آیا آبمیوه می‌خواهی؟”، ممکن است تکرار کنند: “آیا آبمیوه می خواهی؟”. پردازنده‌های گشتالتی زبان همچنین ممکن است عباراتی را که شنیده‌اند، مانند جملات یک برنامه تلویزیونی یا متن آهنگ مورد علاقه‌شان، را با یک فاصله زمانی بعد از شنیدن آن ها تکرار کنند. به این اکولالیای تاخیری می‌گویند. آنها از این عبارات به روشی معنادار استفاده می‌کنند، حتی اگر در ابتدا برای ما معنی نداشته باشد!
اگر فرزند شما توانایی صحبت کردن نداشته باشد چه؟ وقتی کسی از اصطلاح “بی/ بدون کلام” استفاده می‌کند، این معمولاً به این معنی است که فرد دارای چالش‌هایی با زبان بیانی است. البته صحبت کردن یکی از اشکال زبان بیانی است و یک کودک بدون کلام می‌تواند با استفاده از “ارتباط مضاعف یا جایگزین” که به نام AAC (augmentative or alternative communication)، شناخته می‌شود، از زبان بیانی استفاده کند. AAC می‌تواند شامل ژست‌ها، تابلوهای ارتباط تصویری، دستگاه‌های تولید کننده گفتار، اشیاء ملموس و موارد دیگر باشد! برخی افراد به طور موقت و برخی دیگر در طول زندگی خود از AAC استفاده می کنند، مطالعات نشان داده اند که استفاده از AAC از پیشبرد زبان گفتاری پشتیبانی می‌کند.
به عنوان نتیجه‌گیری از آنجایی که اتیسم یک طیف است ما اشکال متفاوتی از توسعه زبان در افراد دارای اتیسم را مشاهده می‌کنیم و تنها درصد کمی (حدود ۲۵ درصد) از کودکان دارای اتیسم زبان بیانی را توسعه نخواهند داد اما همین دسته هم با کمک روش‌های دیگر ارتباطی قادر به ارتباط خواهند بود.
ترجمه و گردآوری: زهرا نادری، ارزیاب مرکز تهران اتیسم
منبع: +
آیا برای شما به عنوان یک والد فرزند دارای اتیسم تا حالا این سوال پیش آمده که چرا فرزند عزیزتان یک سوال تکراری را بارها و بارها می‌پرسد؟ دلیل سوالات مکرر افراد دارای اتیسم چیست؟
همین پرسش از یک نویسنده شده است، نویسنده‌ای که خود دارای اتیسم است. “چرا سوالات را مکرر می‌پرسی؟“
او چنین پاسخ می‌دهد:
درسته که من همیشه از این مدل سوالات تکراری را می پرسم، سوالاتی مثل «امروز چه روزی است؟» یا «آیا فردا روز مدرسه است؟» و…
من هر روز بارها و بارها مسائل ساده‌ای مثل اینها را می‌پرسم. ولی من سوالم را به این دلیل که جواب را متوجه نشدم تکرار نمی‌کنم. در واقع، حتی همان زمان که می‌پرسم، جواب را می‌دانم! پس چرا می‌پرسم!؟
چون خیلی زود فراموش می‌کنم که چه چیزی شنیدم. در درون ذهن من واقعاً تفاوت زیادی بین آنچه که اکنون به من گفته شد و آنچه مدت‌ها قبل شنیده بودم وجود ندارد. بنابراین من چیزها را درک می‌کنم، اما روش من برای به خاطر سپردن آنها با دیگران متفاوت است. تصور می‌کنم حافظه یک فرد عادی به‌طور پیوسته مثل یک خط با نظم است با این حال، حافظه من بیشتر شبیه به حوضچه ای از نقطه‌ها است.
اما دلیل دیگری برای پرسش‌های مکرر ما وجود دارد: به ما اجازه می‌دهد با کلمات بازی کنیم! ما در مکالمه مثل افراد عادی خوب نیستیم، و هر چقدر هم که تلاش کنیم، شاید مثل شما بدون زحمت صحبت نمی‌کنیم. با این حال، این یک استثنای بزرگ، کلمات یا عباراتی است که ما با آنها بسیار آشنا هستیم. تکرار اینها سرگرم کننده است. مثل بازی کردن با توپ! تکرار سوالاتی که از قبل پاسخ آنها را می‌دانیم می‌تواند لذت بخش باشد، این یک بازی با صدا و ریتم است.
مطلبی که خواندید بخشی از کتاب «می‌دانی چرا می‌پرم: صدای ذهن یک پسر سیزده‌ساله دارای اتیسم» اثر نواکی هیگاشیدا، پسر جوان دارای اتیسم اهل ژاپن است. این کتاب به بیش از ۳۰ زبان در دنیا ترجمه شده است و عنوان پرفروش ترین کتاب سال نیویورک تایمز را به دست آورده. این کتاب به ما کمک می‌کند بفهمیم درون ذهن یک فرد دارای اتیسم چه می‌گذرد و پاسخ پرسش‌هایی مثل دلیل سوالات مکرر افراد دارای اتیسم یا بالا و پایین پریدن آنها را توضیح می‌دهد.
گردآوری و ترجمه از رسول رحمتی، ارزیاب مرکز تهران اتیسم
در این مطلب کوتاه در مورد فرسودگی به ویژه فرسودگی در والدین کودکان دارای اتیسم صحبت خواهیم کرد.
فرسودگی والدگری ناشی از استرس‌های متعدد افراد به عنوان والد یا سرپرست کودکان است. این خستگی یا فرسودگی می‌تواند ذهنی و جسمی باشد و می‌تواند باعث شود برخی از والدین از ادامه مسیر والدگری زده شوند. والدینی که فرسودگی والدگری را تجربه می‌کنند ممکن است احساس غم، حمایت نشدن و قطع ارتباط با دیگران را داشته باشند.
برخی از نشانه‌های فرسودگی والدگری که شما به عنوان والدین کودک اتیسم ممکن است تجربه کنید به شرح زیر است:
مدام احساس خستگی میکنید. ممکن است به اندازه کافی نخوابید یا مشکل خواب داشته باشید. ممکن است احساس کنید که فقط روزها را از پی هم می گذرانید. اینها همه علائم خستگی و فرسودگی هستند.
احساس دوری عاطفی، یا جدا شدن، نوع دیگری از فرسودگی است. برخی از مراقبین ممکن است احساس کنند ارتباطشان با فرزندانشان قطع شده است. آنها ممکن است از فعالیت‌هایی که قبلاً از آنها لذت می بردند لذت نبرند.
احساس ناکارآمدی ممکن است برای کسانی که فرسودگی‌های والدگری را تجربه می‌کنند وجود داشته باشد. ممکن است احساس بی‌کفایتی کنید یا این که نمی‌توانید والد خوبی باشید.
سایر نشانه‌هایی که شما به عنوان والدین کودک دارای اتیسم ممکن است تجربه کنید به شرح زیر است:
همه والدین کودکان دارای اتیسم در مسیر دشوار درمان اتیسم ممکن است علایم و نشانه‌های فرسودگی را تجربه کنند. اگر شما نیز در این مسیر دچار نشانه‌های فرسودگی شده‌اید بدانید که تنها نیستید و با کمک گرفتن از متخصصین مشاور و درمانگر می‌توانید بر آنها فائق آیید.
در مطالب آموزشی بعدی تکنیک‌هایی را برای مقابله با فرسودگی ارائه خواهیم داد.
گردآوری و ترجمه از زهرا نادری – ارزیاب مرکز تهران اتیسم
شاید حتما شنیده‌اید که “واکسن باعث اتیسم می‌شود!” در این مطلب درباره ارتباط میان اتیسم و واکسن و همچنین پاسخ به یک پرسش مهم که “آیا باید از واکسیناسیون فرزندم خود داری کنم؟” صحبت خواهد شد.
مطالعات فراوانی در این زمینه در سراسر دنیا انجام شده است و هیچ داده معتبری که نشان دهد واکسن MMR (یعنی واکسن‌های سرخک، اوریون و سرخچه) یا هرگونه واکسیناسیون دیگری باعث اتیسم می‌شود به دست نیامده!
بنابراین شواهد علمی نشان می‌دهد که واکسن زدن عامل ایجاد اتیسم نیست. فقط به این دلیل که سن تشخیصی اتیسم با سن واکسیناسیون همزمانی تقریبی دارد، گاهی این تصور اشتباه بین والدین به وجود می‌آید که واکسن باعث اتیسم فرزندم شد.
شواد علمی موضوع دیگری را نیز نشان می‌دهند: واکسن نزدن ممکن است خود باعث اتیسم شود!
آمارها نشان داده است که نرخ سرخچه مادرزادی در بریتانیا رو به افزایش است و دلیل اصلی آن نیز کاهش میزان واکسیناسیون است. از طرفی مطالعات علمی نشان داده که سرخچه مادرزادی می‌تواند یکی از علل اتیسم (همراه با ناتوانی ذهنی، تشنج، ناشنوایی، نابینایی و ناتوانی شدید) باشد.
به این دلیل که در برهه‌ای از زمان هستیم که سلامت عمومی از کیفیت خوبی برخوردار است، فراموش کرده‌ایم که بیماری‌هایی مانند سرخچه چقدر می‌توانند ویران کننده باشند.
منبع: +
اکثر کودکان دارای اتیسم، ناهنجاری مغزی ندارند که در اسکن مغزی مغز نشان داده شود. اسکن های امروزی فقط شکل مغز را نشان می‌دهند و نحوه‌ی کارکرد مغز را نشان نمی‌دهند. به طور کل اسکن مغزی به ما نشان می‌دهد که آیا تمامی ساختارهای مغز وجود دارند و آیا این ساختارها طبیعی است؟ در این مطلب به این سوال پاسخ خواهیم داد که آیا اتیسم نیاز به اسکن مغزی دارد؟
تصویر برداری از مغز و دیدن آن در زمینه‌های زیر کمکی نخواهد کرد:
اسکن مغزی برای چه مواردی کمک کننده است؟
به یاد داشته باشید که برای تشخیص اتیسم مورد قبول ترین راه ارزیابی بالینی جامع است. برای تشخیص اتیسم نیاز است که پروتکل تشخیصی بصورت کامل توسط متخصصین آن اجرا شود. برای آشنایی با خدمات تشخیصی اتیسم به این بخش مراجعه کنید.
ترجمه و گردآوری رسول رحمتی (مرکز تهران اتیسم)
منبع: +
اکثر اوقات شکافی بین انتظار والدین و سطح فعلی کودکان وجود دارد، این باعث می‌شود که در نتیجه تقاضاهای بسیار دشوارتر از سطح کودک، کودک با شکست‌های مکرر مواجه شود، پس کاهش شکاف بین انتظار و سطح کودک یکی از راه‌های مناسب است. اگر با کودک رفتارهایی مثل داد زدن و کتک زدن داشته باشیم، به کودکان می‌آموزیم همین رفتار را مدل سازی کنند. این جمله که تو باید به حرف بزرگترت گوش بدی خیلی مبهم است و کودکان گاها مدل سازی بهتری نسبت به درک گفتار پیچیده می‌کنند. در ادامه چهار قانون برای آموزش و صحبت با کودکان دارای اتیسم را مرور می‌کنیم.
یک راه کار بسیار مهم برای این مسئله، خرد کردن تکالیف است، به عنوان مثال کتاب‌ها را توی قفسه قرار بده، حالا این ماشین ها را توی کمد بذار. حتی گاها ممکن است که والدین یک بار آن کار را انجام دهند البته که توصیه نمی‌شود کل کار توسط والدین انجام شود و فقط برای مدل سازی است.
پسر/ دختر خوبی باش جمله مبهمی است، بهتر است به جای استفاده از این الفاظ درخواست را به طور واضح بیان کنیم، مثلا اگر کودک در حال زدن است بهتر است بگوییم دست‌ها پایین یا دست‌ها روی میز
تصور کنید هر روز صبح بیدار میشوید و با ماشین حین رفتن به محل کار به چراغ راهنمایی برخورد میکنید و اگر سبز باشد عبور می کنید، حال فرض کنید یک بار سبز به معنای عبور و یک بار به معنای توقف باشد، آیا مضطرب نخواهید شد؟ اگر قوانین تغییر کند کودک مطمئن نیست که چه کاری باید انجام دهد، البته که به طور ۱۰۰ درصدی نمی‌توان قوانین را ثابت رعایت کرد، اما ۷۵ درصد بهتر از ۲۵ درصد است.
ترجمه و گردآوری: رسولی رحمتی (مرکز تهران اتیسم)
منبع: +
در این مقاله در مورد مشکلات خواب و به ویژه مشکلات خواب در اتیسم صحبت خواهد شد.
یکی از رایج ترین مسائل گزارش شده در کودکان مشکلات خواب است، از آنجایی که خواب برای سلامت جسمانی و روانی اهمیت بسیار مهمی دارد، مشکلات خواب می‌تواند باعث کاهش جدی سلامتی و مسائل خطرناک شود. مشکل در به خواب رفتن و بیدارشدن در طول شب از شایعترین مشکلات خواب هستند. طبق پژوهش‌ها ۲۰ الی ۲۵ درصد کودکان و نوجوانان درگیر مشکلات خواب هستند و این عدد در کودکان دارای اتیسم، آسم و سایر مشکلات طبی بیشتر گزارش شده است.
عوامل متعددی با خواب آشفته در کودکان خردسال ارتباط دارند که برخی از آنها به شرح زیر است:
چرا ممکن است کودکان دارای اتیسم برای خوابیدن دچار مشکل شوند؟
راه حل و اقدامات پیشنهادی
اولین اقدامی که می‌توان برای حل به خواب رفتن کرد، تغییر عادات خواب است که اغلب بهداشت خواب نامیده می‌شود و اولین اقدام برای بهداشت خواب ایجاد یک روال منظم شبانه است.
مشکل در به خواب رفتن گاهی به عنوان الگوی رفتاری است که به علت همزمان شدن خواب با یک عمل و مسئله دیگر است مثل تکان دادن گهواره، در آغوش گرفتن کودک، شیر دادن کودک، سشوار روشن کردن، در ماشین حرکت کردن و سایر موارد که باعث شود که کودک نتواند به تنهایی و مستقل به خواب برود. برای حل این قبیل مشکلات، والدین می‌بایست به کودک یاد دهند تا با مجموعه جدیدی از تداعی‌ها مثل پتو یا حیوانات اسباب بازی به خواب بروند.
این فرایند عبارت است از ایجاد یک روال آرامش بخش هنگام خواب، جدا شدن تدریجی از کودک با شروع فواصل زمانی ۲ دقیقه و آرام کردن مختصر کودک تا جایی که احساس امنیت کند. پیگیری این مداخله کمی دشوار است و با اعتراض کودک همراه می‌شود و نیازمند تشویق برای پیشروی است، اکثر کودکان ظرف ۵ روز یاد می‌گیرند خودشان به تنهایی بخوابند.
در کنار این کار، اقدامات دیگری لازم است مانند انجام کارهایی مثل حمام آب گرم، اجتناب از استفاده از وسایل وسایل دیجیتال، تاریک کردن اتاق، تقلیل محرک‌های اتاق خواب، تنظیم دمای اتاق (کمی خنک‌تر کردن)، ایجاد برخی تعامل‌های ارتباطی مثل داستان خوانی (داستان‌های دارای هیجان زیاد مناسب نیست). لازم به ذکر است که والدین می بایست از دادن مواد خوراکی دارای کافئین و شربت های ضد سرفه (بدون نسخه پزشک) که محرک است اجتناب نمایند.
تغذیه شبانه مسئله دیگر تاثیر گذار است، دادن وعده پروتئینی قبل از خواب معمولا به حل مسئله گرسنگی در شب کمک می‌کند.
گاها ایجاد یک جدول از اعمال انجام شده و نتیجه آن بر مشکلات خواب برای بررسی اقدامات می‌تواند مفید باشد.
در صورتی که این اقدامات نتیجه بخش نبود می‌توانید از متخصصین مرکز تهران اتیسم کمک بگیرید.
گردآوری و ترجمه: رسول رحمتی ارزیاب مرکز تهران اتیسم
منابع: کتاب Evidence-Based Interventions for Children with Challenging Behavior (+) و انجمن ملی اتیسم انگلستان
در این مقاله در مورد خط قرمزها و داروهای مورد تایید یا رد سازمان غذا و دارو آمریکا برای اتیسم صحبت خواهد شد.
مواد غذایی و سایر راه‌های درمانی که ادعا می‌شود اتیسم را می‌توانند بسیار سریع و معجزه آسا درمان کنند همگی فریبنده و گمراه کننده است زیرا هیچ راه درمانی جز آموزش و توانبخشی برای اتیسم وجود ندارد.
سازمان غذا و دارو (FDA) نقش مهمی در هشدار دادن به شرکت‌ها در مورد ادعاهای نادرست در مورد استفاده از محصولاتشان به عنوان درمان یا درمان علائم اتیسم یا علائم مرتبط با اتیسم دارد. مداخلات رفتاری موجود برای رسیدگی به اختلال طیف اتیسم، به ویژه مسائل ارتباطی طراحی شده‌اند و می‌توانند باعث بهبود شوند و برای بهبود علائم مداخله زودهنگام فاکتور بسیار مهمی است.
داروهای مورد تأیید FDA که می‌تواند به برخی از افراد در مدیریت علائم مرتبط با اتیسم کمک کند عبارتند از استفاده از داروهایی مانند ریسپریدون (برای بیماران ۵ تا ۱۶ ساله) و آریپیرازول (برای بیماران ۶ تا ۱۷ ساله). این داروها را نیز لازم است که حتما روانپزشک متخصص کودکان و نوجوانان تجویز کند و مصرف خودسرانه آن ممکن است عواقب بدی برای مصرف کننده داشته باشد.
سازمان FDA به برخی شرکت‌ها که ادعاهای نادرستی در مورد محصولاتشان دارند هشدار جدی داده و لیست این محصولات عبارتند از:
این شامل تنفس اکسیژن در یک محفظه تحت فشار است و توسط FDA فقط برای مصارف پزشکی خاص، مانند درمان رفع فشار که غواصان از آن رنج می برند تایید شده است. این روش مورد تایید FDA برای اتیسم نیست!
این درمان‌ها ادعا می‌کنند که بدن را از مواد شیمیایی سمی و فلزات سنگین با اتصال به آنها و “حذف” آنها از گردش خون پاک می کنند. آنها به اشکال مختلفی از جمله اسپری، شیاف، کپسول، قطره مایع و حمام خاک رس عرضه می شوند. این درمان فقط در مورد درمان های خاص که اتیسم شامل آنها نیست توسط FDA تایید شده است. مواردی مانند درمان مسمومیت با سرب و اضافه بار آهن و این مورد فقط با نسخه در دسترس هستند. بنابراین این روش مورد تایید FDA برای اتیسم نیست!
این محصولات که به آب حمام اضافه شده اند، ادعا می کنند که سموم شیمیایی، آلاینده ها و فلزات سنگین را از بدن خارج می‌کنند. آنها به طور نامناسبی به عنوان ارائه “بهبود چشمگیر” برای علائم اتیسم تبلیغ می شوند. محصولات مختلف از جمله MMS (دی‌اکسید کلر) و اسانس‌ها. این محصولات به عنوان درمانی برای اوتیسم یا علائم مرتبط با اوتیسم به بازار عرضه شده‌اند، اما بی‌خطر بودن و اثربخشی آن برای این موارد تبلیغاتی ثابت نشده است. بنابراین این روش‌ها نیز مورد تایید FDA برای اتیسم نیست!
سازمان FDA چند نکته سریع برای کمک به شناسایی ادعاهای نادرست یا گمراه کننده پیشنهاد می‌کند که عبارتند از:
سایر درمان‌های غیرمعتبر در ایران
ترجمه و گردآوری: رسول رحمتی ارزیاب مرکز تهران اتیسم
