آمارها نشان می‌دهند که در بیشتر جوامع پسران تقریبا ۴ برابر دختران تشخیص اتیسم می‌گیرند. در این رابطه تاکنون پژوهش‌های متعددی انجام شده است تا بتواند به این سوال پاسخ دهد که “چرا دختران کمتر از پسران تشخیص اتیسم می‌گیرند؟“
نتایج مطالعات در این زمینه بسیار متفاوت است و این موضوع روشن می‌سازد که تنها یک عامل دلیل این میزان از تفاوت در تعداد تشخیص نیست بلکه مجموعه‌ای از عوامل وجود دارند که باعث این اختلاف می‌شوند. در ادامه با تهران اتیسم همراه باشید تا برخی از این عوامل را مرور کنیم.
ژنتیک و جنسیت
نتایج برخی از مطالعات نشان می‌دهد که دلیل این اختلاف جنسیت و تفاوت در بازنمایی‌هایی ژنتیکی است. در واقع نتایج این مطالعات بیان می‌کند که پسران بیشتر از دختران مبتلا به اتیسم می‌شوند. به همین جهت نیز آمار پسران تشخیص گرفته بیشتر از دخترانی است که تشخیص اتیسم گرفته‌اند.
اما این تمام موضوع نیست. نتایج مطالعات دیگر درباره نرخ اتیسم عوامل دیگری را آشکار می‌سازد.
روش‌های ارزیابی و تشخیص اتیسم
برخی از مطالعات ریشه تاریخی شکل گیری روش‌های ارزیابی و تشخیصی اتیسم را مورد بررسی قرار داده‌اند و این موضوع را بیان می‌کنند که: از آنجایی که اولین مطالعات مربوط به اتیسم روی پسران مبتلا به این اختلال انجام شده است به تدریج روش‌های ارزیابی و تشخیصی اتیسم نسبت به جنسیت سوگیری پیدا کرده‌اند. به بیان ساده‌تر این روش‌ها احتمال اینکه پسران دارای اتیسم را درست تشخیص دهند بیشتر است تا اینکه دختران را با این اختلال تشخیص دهند.
آمارها هم این موضوع را تایید می‌کنند. در واقع بخش قابل توجهی از دخترانی که دارای اتیسم هستند توسط روش‌های غربالگری و تشخیصی، مبتلا به این اختلال تشخیص داده نمی‌شوند. همچنین آمارها نشان می‌دهد که دختران معمولا با تاخیر بیشتری نسب به پسران تشخیص می‌گیرند. در واقع میانگین سن تشخیص در دختران ۲ تا ۳ سال بیشتر از پسران است و این بدان معنی است که بطور میانگین دختران دیرتر تشخیص گرفته‌اند.
کلیشه‌های جنسیتی
مطالعات دیگری نقش کلیشه‌های جنسیتی را در این میزان از اختلاف آمار پر رنگ می‌کنند. در تقریبا همه جوامع انسانی کلیشه‌های جنسیتی متعددی نسبت به آنچه ما جنسیت دختر یا پسر می‌دانیم وجود دارد.
یکی از کلیشه‌های جنسیتی این است که دختران آرامتر از پسران هستند و تمایل بیشتری دارند که تنها بازی کنند. یعنی ارتباط برقرار نکردن با دیگران که یک صفت دارای اتیسم است برای دختران طبیعی‌تر از پسران به چشم می‌آید.
از آنجایی که طبق عادت فرض می‌کنیم که دختران آرامتر از پسران هستند. بنابراین مشاهده دختری که همیشه آرام است و تنهایی بازی می‌کند برای ما طبیعی تر است از پسری که دقیقا این چنین است. در نتیجه هم مادر و هم ارزیاب اولیه‌ی کودک ممکن است دیرتر متوجه برخی صفات اتیسم کودک دختر شوند.
رفتارها و علائق محدود و تکراری
به طور متوسط پسران بیش از دختران رفتارها و علائق محدود و تکراری را از خود نشان می‌دهند. بعلاوه این علامت در پسران بیشتر پیش‌بینی‌کننده تشخیص اتیسم است تا در دختران. حتی زمانی که نمره مربوط به رفتارها و علائق محدود و تکراری در دختران بالا باشد باز هم کمتر از پسران با ویژگی مشابه احتمال دارد تشخیص دریافت کنند.
مخفی کردن علائم و رفتارهای جبرانی
کودکان دارای اتیسم معمولا به مرور یاد می‌گیرند که برخی از علائم خود را مخفی کنند و یا از رفتارهای جبرانی برای کاهش چالش‌های اجتماعی استفاده کنند. آمارها نشان می‌دهد که این رفتار در بین دختران دارای اتیسم رایج‌تر است. در نتیجه دختران دارای اتیسم ممکن است حتی بخشی از یک گروه دوستی باشند و معلم‌ها متوجه هیچ مشکلی نشوند.
نگرفتن تشخیص درست چه پیامدهای برای دختران دارای اتیسم دارد؟
تاکنون متوجه شدیم که به دلیل عوامل متعددی برخی از دخترانی که دارای اتیسم هستند ممکن است تشخیص اتیسم نگیرند یا اینکه دیر این تشخیص را دریافت کنند. این دختران همیشه احساس می‌کنند که مشکلی دارند و این احساس در بسیاری از موارد به به افسردگی و عزت نفس پایین منجر خواهد شد. آنها تلاش زیادی می‌کنند تا در جمع دیگران جا شوند در حالی که صرفا تقلید می‌کنند. نگرفتن تشخیص باعث می‌شود حمایت لازم نیز شامل حال آنها نشود. همچنین مداخله زودهنگام که در درمان اتیسم اهمیت بسیاری دارد به تاخیر خواهد افتاد.
گردآوری و ترجمه: هانیه قاسمی، فاطمه مسرور
بازبینی و ویرایش: دکتر محمد کیانی
مطالب پیشنهادی برای ادامه:
- اتیسم چیست؟ راهنمای جامع اختلال طیف اتیسم از علائم تا درمان
- آیا کودک من اتیسم دارد؟
- مراحل گام به گام از تشخیص تا درمان در مرکز تهران اتیسم
