شاید این سوال برای شما پیش آمده باشد که آیا ممکن است من اتیسم داشته باشم؟
افرادی که دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا هستند معمولا توانایی‌های شناختی و زبانی عادی دارند اما با ارتباطات اجتماعی و هماهنگی با اجتماع به طرق مختلف مشکل دارند. همچنین مواردی مانند حساسیت مفرط به سر و صدا، نور، بوها، رنگ‌ها، مزه و حتی تماس‌های فیزیکی از جمله مواردی است که می‌توان در این افراد مشاهده نمود.
موارد زیر مثالهایی است که ممکن است نشان دهنده قرار داشتن در طیف اتیسم باشد:
- این افراد توانایی محدودی در درک زبان بدن، تغییر تُن صدا، درک طرز تفکر دیگران و حتی نشان دادن واکنش احساسی مناسب به رفتارهای دیگران دارند.
- افرادی که دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا هستند با یک تُن صدای خاص که معمولا بلند هم هست صحبت می‌کنند و در این حین تُن صدا را تغییر نمی‌دهند
- دشواری در پیش بینی کارهایی که دیگران در اجتماع انجام می‌دهند؛ مثلا شوخ طبعی، رفتارهای رمانتیک، سرد بودن و خشم دیگران را به سختی متوجه می‌شوند.
- ایستادن در نزدیکی افراد، زمانی که در حال صحبت با آنها هستند.
- مشکل در برقراری ارتباط چشمی. مثلا زمانی که با کسی صحبت می‌کنند ترجیح می‌دهند به صورت و چشم‌های او نگاه نکنند.
- صحبت کردن بدون توقف در مورد یک موضوع خاص بدون اینکه احساس کند شنونده به حرف‌های او توجه نمی‌کند.
- کمبود همدلی و درک اینکه دیگران به چه چیزی فکر می‌کنند.
- این افراد در درک و نشان دادن هنجارها و علائم اجتماعی و نشانه‌ها مشکل دارند.
- لباس پوشیدن به صورت نامناسب.
- عدم انعطاف. مثلا آنها مایلند برنامه روزانه یکسانی را هر روز تکرار کنند. آنها نیاز دارند بدانند بعدا دقیقا چه اتفاقی می‌افتد و مطابق هر روز به آن اتفاق پاسخ دهند. مثلا مایلند هر روز یک غذای خاص بخورند و کارهای روزانه یکسانی را انجام بدهند.
- تمرکز شدید بر روی یک موضوع خاص که معمولا به این موضوع علاقه دارند.
- تحرکات هیجانی که معمولا شامل پریدن منظم، پچ پچ کردن، هم همه کردن، یا بازی کردن با پاهای آویزان خود.
کودکان با اختلال طیف اتیسم همراه با عملکرد بالا ترجیح می‌دهند زودتر به مراحل بالاتر زندگی برسند اما با بزرگ شدن خود علائم اختلال را نشان می‌دهند؛ آن هم زمانی که انتظار می‌رود یاد بگیرند چگونه در اجتماع زندگی کنند، در مکالمات خود موفق باشند، با چالش‌های حسی به خوبی برخورد کنند و روابط اجتماعی خود را کنترل کنند. در واقع در هنگامی که کودک کمی بیشتر در اجتماع قرار می‌گیرد علائم اتیسم را نشان می‌دهد.
برخلاف اکثر سطوح اختلال طیف اتیسم با عملکرد بالا معمولا در کودکان مسن‌تر و حتی نوجوانان راحت‌تر تشخیص داده می‌شود.
– آرزو بصیری
مربی کار با کودک دارای اتیسم