اثر برنامه توان بخشی شناختی پریا بر تشخیص هیجانات پایه در کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا، ۱۳۹۵

آبادی، ف.، نجاتی، و.، پوراعتماد، ح.ر.، (۱۳۹۵). اثر برنامه توان بخشی شناختی پریا بر تشخیص هیجانات پایه در کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا. مجله پزشکی ارومیه، ۷، ۲۷، ۵۷۹-۵۷۰

چکیده:

پیش‌زمینه و هدف: اختلال طیف اتیسم یک اختلال عصب- تحولی است که الگویی از اختلالات اجتماعی و رفتارها و علایق تکراری/ محدود را نشان می‌‌دهد. هدف این مطالعه، بررسی توان‌بخشی شناختی مبتنی بر تقلید معکوس در تشخیص هیجانات پایه در کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا می‌‌باشد.

موارد و روش کار: این مطالعه از نوع شبه‌‌آزمایشی با طرح تک‌‌آزمودنی بود و جامعه موردمطالعه آن شامل تمامی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا در سال ۹۳-۱۳۹۲ بودند که برای دریافت خدمات تخصصی به مراکز مستقر در شهر تهران مراجعه کردند. با استفاده از نمونه‌‌گیری هدفمند، ۳ کودک ۵ تا ۷ سال انتخاب شدند. ارزیابی‌‌ها در ۵ مرحله، دو هفته پیش از شروع درمان، یک روز قبل از شروع درمان، بعد از پنج جلسه درمان، بعد از دوازده جلسه درمان، یک روز بعد از پایان درمان و درنهایت مرحله‌‌ی پیگیری (چهار هفته بعد از پایان درمان) انجام شد. ابزار مورداستفاده آزمون بازشناسی هیجان اِکمن و آزمون بازشناسی هیجان نیم‌‌اِستیم بود. جهت تحلیل داده‌‌ها از روش تحلیل بصری و اندازه اثر استفاده شد.

یافته‌ها: نتایج حاصل از تفسیر نمودارها نشان می‌‌دهد که عملکرد شرکت‌‌کنندگان در آزمون بازشناسی هیجان اِکمن و آزمون بازشناسی هیجان نیم‌‌اِستیم به نحو چشمگیری بهبود یافته است. همچنین اندازۀ اثر نشان داد که این برنامۀ آموزشی بر ارتقاء بازشناسی حالات هیجانی مؤثر بوده است.

بحث و نتیجه‌‌گیری: این مطالعه نشان داد که استفاده از آموزش مبتنی بر تقلید معکوس در ترمیم بازشناسی هیجان در کودکان مبتلا به اتیسم با عملکرد بالا حمایت می‌‌کند و پس از انجام مداخله، مهارت‌‌های بازشناسی هیجان به نحو بارزی در این کودکان بهبود یافته است.