شما به عنوان والد یا یکی از نزدیکان کودک دارای اتیسم ممکن است نگران صحبت نکردن کودک خود باشید. برای بعضی از شما ممکن است این سوال پیش آمده باشد که آیا فرزند دارای اتیسم من هرگز قادر به صحبت خواهد بود؟ پاسخ به این سوال ساده نیست، اما در این مطلب سعی می‌کنیم با صحبت کردن در مورد زبان در کودکان دارای اتیسم موضوع را کمی روشن کنیم. با تهران اتیسم همراه باشید.
در ابتدا ببینیم که کودکان دارای اتیسم چگونه مهارت‌های ارتباطی خود را توسعه می‌دهند؟
مهمترین چیزی که باید در نظر داشت این است که هر کودک دارای اتیسم فردی است با نقاط قوت و تفاوت‌های خاص خود. این بخشی از دلیل استفاده از اصطلاح “طیف” است! نمی‌توان در مورد همه کودکان دارای اتیسم اظهار نظر کرد، زیرا هر کودک ممکن است در حیطه‌های مختلف به سطوح متفاوتی از حمایت نیاز داشته باشد (البته این در مورد کودکان بدون اوتیسم نیز صادق است.)
در اینجا چند روش مختلف که کودکان دارای اتیسم برای کاربرد مهارت‌های ارتباطی از آن ها ممکن است استفاده کنند را نام می‌بریم:
- برخی از کودکان دارای اتیسم ممکن است هرگز از زبان گفتاری استفاده نکنند و می‌توانند به روش‌های دیگر ارتباط موثر برقرار کنند.
- برخی ممکن است مهارت‌های زبانی و ارتباطی را در سنین بالاتری نسبت به همسالان خود گسترش دهند و برخی ممکن است زبان خود را به شکل متفاوتی گسترش دهند.
- برخی از کودکان دارای اتیسم زبان گفتاری را به شیوه‌ای معمولی گسترش می‌دهند، اما ممکن است در سایر زمینه‌های ارتباطی، مانند ارتباطات اجتماعی یا سیالی کلام، به حمایت نیاز داشته باشند.
به یاد داشته باشید که “زبان” فقط به معنای کلمات نیست. به همه راه‌های دیگری که افکارمان را به اشتراک می‌گذاریم فکر کنید. ما از حرکات، نگاه چشم، حالات چهره، زبان بدن و غیره استفاده می‌کنیم. همه این ها ارتباط حساب می‌شود!
برخی از کودکان دارای اتیسم ممکن است در مورد زبان دریافتی و بیانی به کمک نیاز داشته باشند. آنها همچنین ممکن است در موارد زیر مشکل داشته باشند:
- درک و استفاده از حرکاتی مانند اشاره و تکان دادن دست‌ها
- درک کلمات و صحبت کردن
- عمل کردن به دستورالعمل‌ها
- داشتن مکالمه
آنها ممکن است کلمات یا عباراتی را که شنیده‌اند تکرار کنند (به این اکولالیا گفته می شود) یا ممکن است به جای کلمات برای برقراری ارتباط از رفتارهای چالش برانگیز استفاده کنند. کودکان دارای اتیسم ممکن است گفتار و زبان را به شکل و ترتیبی متفاوت از آنچه ما انتظار داریم رشد دهند.
برخی از کودکان دارای اتیسم پردازشگر گشتالتی زبان هستند. به این معنی که آنها ابتدا شروع به صحبت کردن در حد تکه‌های چند کلمه‌ای یا عبارات می‌کنند که به این اکولالیا می‌گویند. آنها ممکن است همان چیزی را که شما می‌گویید بلافاصله پس از شما تکرار کنند که به آن اکولالیای فوری گفته می‌شود. به عنوان مثال، اگر از آنها بپرسید “آیا آبمیوه می‌خواهی؟”، ممکن است تکرار کنند: “آیا آبمیوه می خواهی؟”. پردازنده‌های گشتالتی زبان همچنین ممکن است عباراتی را که شنیده‌اند، مانند جملات یک برنامه تلویزیونی یا متن آهنگ مورد علاقه‌شان، را با یک فاصله زمانی بعد از شنیدن آن ها تکرار کنند. به این اکولالیای تاخیری می‌گویند. آنها از این عبارات به روشی معنادار استفاده می‌کنند، حتی اگر در ابتدا برای ما معنی نداشته باشد!
آن دسته از کودکان دارای اتیسم که صحبت نمی‌کنند چگونه می‌توانند ارتباط برقرار کنند؟
اگر فرزند شما توانایی صحبت کردن نداشته باشد چه؟ وقتی کسی از اصطلاح “بی/ بدون کلام” استفاده می‌کند، این معمولاً به این معنی است که فرد دارای چالش‌هایی با زبان بیانی است. البته صحبت کردن یکی از اشکال زبان بیانی است و یک کودک بدون کلام می‌تواند با استفاده از “ارتباط مضاعف یا جایگزین” که به نام AAC (augmentative or alternative communication)، شناخته می‌شود، از زبان بیانی استفاده کند. AAC می‌تواند شامل ژست‌ها، تابلوهای ارتباط تصویری، دستگاه‌های تولید کننده گفتار، اشیاء ملموس و موارد دیگر باشد! برخی افراد به طور موقت و برخی دیگر در طول زندگی خود از AAC استفاده می کنند، مطالعات نشان داده اند که استفاده از AAC از پیشبرد زبان گفتاری پشتیبانی می‌کند.
به عنوان نتیجه‌گیری از آنجایی که اتیسم یک طیف است ما اشکال متفاوتی از توسعه زبان در افراد دارای اتیسم را مشاهده می‌کنیم و تنها درصد کمی (حدود ۲۵ درصد) از کودکان دارای اتیسم زبان بیانی را توسعه نخواهند داد اما همین دسته هم با کمک روش‌های دیگر ارتباطی قادر به ارتباط خواهند بود.
ترجمه و گردآوری: زهرا نادری، ارزیاب مرکز تهران اتیسم
منبع: +