سال گذشته در چنین روزی مراسم نکوداشت پروفسور حمیدرضا پوراعتماد به پاس بیش از ربع قرن خدمات ارزشمند ایشان به جامعه اتیسم ایران، در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد. این مراسم که به همت خانواده‌های کودکان دارای اتیسم، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی و پژوهشکده علوم شناختی و مغز دانشگاه شهید برگزار می‌شد فرصتی بود برای مکث بر مسیر پرثمری که در طول دهه‌ها طی شده، برای تامل در جایگاه شخصیتی که تاثیر او هم در ساختارهای علمی و هم در زیست خانواده‌های متاثر از اختلال طیف اتیسم، انکارناپذیر است.
این بزرگداشت صرفا تجلیلی از گذشته نبود، بلکه نشانه‌ای از اهمیت تداوم نگاهی بود که از ابتدا با نهادسازی، پژوهش، آموزش و مشارکت خانواده‌ها شکل گرفت. پروفسور پوراعتماد از جمله معدود چهره‌هایی است که توانسته میان دانش نظری، تجربه بالینی و دغدغه اجتماعی پیوندی پایدار برقرار کند؛ پیوندی که امروز نیز در بسیاری از حوزه‌های سیاست‌گذاری و خدمات تخصصی اتیسم قابل ردیابی است.
ساخت نهادهایی همچون مرکز ساماندهی درمان و توانبخشی اختلالات اتیستیک، راه‌اندازی برنامه‌های دانشگاهی در روانشناسی بالینی کودک و نوجوان و علوم شناختی، تدوین اسناد، ضوابط و آیین‌نامه‌های تخصصی روانشناسی کشور و تاسیس مراکز جامع اتیسم، بخشی از کارنامه‌ای است که نه تنها در قامت پروژه‌های اجرایی، بلکه به مثابه زیرساخت‌های فرهنگی و حرفه‌ای تاثیرگذار بوده‌اند. استمرار این مسیر، به‌خودی‌خود یکی از دستاوردهای بنیادینی است که نقش او را در حافظه نهادی کشور تثبیت می‌کند.
در مراسم سال گذشته، آنچه بیش از سخنرانی‌ها در خاطر ماند، روایت‌های والدینی بود که تجربه مواجهه با نهادهای تحت هدایت دکتر پوراعتماد را بازگو کردند. این روایت‌ها نشان می‌داد که اثر یک سیاست یا ساختار، زمانی معنا می‌یابد که در زندگی روزمره افراد قابل لمس باشد. گفت‌وگوهای آن روز نشان داد که چگونه نگاه انسانی، همراه با رویکردی علمی، می‌تواند اعتماد، امید و مسیر را برای خانواده‌ها بازسازی کند.
مرور این مسیر در سالگرد آن مراسم، یادآور این پرسش است که چگونه می‌توان آن نگاه موثر را به الگویی پایدار در سطح سیاست عمومی و آموزش تبدیل کرد. در شرایطی که خدمات روان‌شناختی و شناختی همچنان با چالش‌هایی چون پراکندگی، کمبود منابع تخصصی و ضعف آموزش عمومی روبه‌روست، بازخوانی تجربه‌های موفق گذشته می‌تواند راهگشا باشد، به شرط آنکه با دیدی توسعه‌محور نگریسته شود.
بزرگداشت جایگاه پروفسور پوراعتماد، تنها اشاره به یک چهره نیست، بلکه یادآوری یک افق است: افقی که در آن علم، اخلاق حرفه‌ای و تعهد اجتماعی در کنار هم قرار می‌گیرند. این یادآوری نه صرفا برای قدردانی، که برای طرح دوباره این پرسش است که چه باید کرد تا مسیرهای گشوده‌شده، عمیق‌تر و ماندگارتر ادامه یابند. سالگرد آن مراسم، بهانه‌ای‌ست برای ادامه گفت‌وگو؛ گفت‌وگویی که یک سال پیش آغاز شد، اما پایان ندارد.
– دکتر محمد کیانی، مرکز تهران اتیسم
