تاخیر در رشد حرکتی و محدودیت فعالیت بدنی با پیامدهای سلامتی، مانند چاقی و بیماریهای قلبی عروقی برای کودکان و بزرگسالان مرتبط است. رشد حرکتی و فعالیت بدنی نیز در هم تنیده هستند. بهبود مهارتهای رشد حرکتی برای کودکان دارای اتیسم میتواند به آنها کمک کند که راههای بیشتری برای تحرک در طول روز بیاموزند و در نتیجه فعالیت بدنی آنها افزایش بیابد. با تهران اتیسم همراه باشید.
وقتی که به کودک دارای اتیسم نحوه پرتاب و گرفتن آموزش داده شود او این مهارتها را در طول تعطیلات، در زمین بازی یا در کلاس ورزش امتحان میکند. انواع فعالیتهای بدنی به سطح خاصی از مهارتهای رشد حرکتی نیاز دارند. بنابراین، کودکان باید هنگام دویدن در زمین بازی مهارتهای تعادل خوبی داشته باشند و باید بتوانند برای بازی با توپ، توپ را بگیرند یا پرتاب کنند. علاوه بر این مولفههای اجتماعی نیز در این نوع فعالیتهای بدنی وجود دارد.
محققان به مزایای متعددی که در نتیجه فعالیت بدنی فراهم میشود اشاره میکنند، از جمله اثرات مثبت آن در مدرسه، کلاس درس، رفتار و عملکرد تحصیلی است. تمرکز همزمان بر روی فعالیت بدنی و حرکات حرکتی پیچیده فواید متعددی بر مغز و در نهایت بر رفتارهای قابل مشاهده مانند یادگیری، توجه و بهبود خلق و خو دارد.
ورزش به عنوان “شکلی از فعالیت بدنی که برنامه ریزی شده، ساختاریافته، تکراری و با هدف بهبود سلامت یا تناسب اندام انجام میشود” تعریف میشود. بنابراین، هر حرکتی که در طول یک برنامه مداخله در جهت حمایت از رشد حرکتی و افزایش فعالیت تشویق شود، به عنوان فعالیت بدنی تعریف میشود. برخی از فعالیتها نیز به عنوان ورزش تعریف میشوند و معمولا محدوده مشخصی برای ضربان قلب دارند تا فعالیت ورزشی به حساب بیایند.
تغییرات مثبت تنها به موارد ذکر شده ختم نمیشود. مربیانی که با کودکان اتیسم کار میکنند به طور مداوم تغییرات مثبت حاصل از فعالیت ورزشی را در زمینهای که معمولا به عنوان “مهارتهای پیش نیاز” نامیده میشود، گزارش کردهاند. مهارتهای پیش نیاز شامل فعالیتهایی مانند انتظار برای نوبت، پیروی از دستورالعملها، تقلید، توجه و مشارکت از این دسته است.
پژوهشها نشان داده که دانش آموزان تنها پس از ۱۰ دقیقه ورزش عملکرد بهتری در کلاس نشان میدهند. ورزش توجه به وظایف را افزایش میدهد و در نتیجه تعامل و یادگیری را نیز افزایش میدهد.
برخی از مطالعات همچنین خاطرنشان میکند که ورزش نه تنها ممکن است توجه را افزایش دهد، بلکه توانایی مغز را برای پردازش و ذخیرهسازی دانش یا مهارتهای تازه کسب افزایش میدهد. وینتر و همکارانش دریافتند که معمولا یادگیری در بزرگسالان پس از ورزش شدید (مانند دوی سرعت) افزایش مییابد در حالی که در انواع دیگر ورزش (مثلا دویدن با سرعت متوسط یا کم) این تغییر مشاهده نمیشود.
اگرچه اکثر مطالعاتی که به بررسی اثرات ورزش بر مغز میپردازد، حیوانات و بزرگسالان را مورد مطالعه قرار داده، اما نتایج قابل توجه است. تحقیقات نشان داده است که افزایش فعالیت بدنی میتواند اثرات مثبتی در رابطه با سلامت قلبی عروقی، سلامت اسکلتی عضلانی، یادگیری، کاهش علائم اختلال وسواس فکری-جبری (OCD) و کاهش استرس، اضطراب و افسردگی نشان دهد.
میزان شیوع اضافه وزن برای بزرگسالان و کودکان در حال افزایش است و برای افراد دارای اتیسم نیز بیشتر است. میزان شیوع برای کودکان دارای اتیسم ۳۰ درصد است و در افراد دارای رشد عادی نیز اضافه وزن ۲۴ درصد گزارش میشود. کودکان دارای اتیسم ممکن است حتی نرخ چاقی بالاتری نسبت به کودکان با سایر ناتوانیهای رشدی، مانند ناتوانیهای یادگیری یا ADHD داشته باشند.
چاقی با نگرانیهای درازمدت سلامتی مانند دیابت، افزایش خطر قلبی عروقی و افسردگی مرتبط است. میدانیم که کودکان زمانی اضافه وزن پیدا میکنند که کالری بیشتری نسبت به کالری که در طول روز می سوزانند مصرف کنند. بنابراین، کمک موثر به این مهم افزایش فعالیت بدنی است.
کودکان دارای اتیسم نسبت به همسالان خود در طول روز فعالیت کمتری دارند. پژوهشگران عوامل آن را دلایلی همچون اجتناب کودکان از فعالیتها یا بازیهایی که ورودی حسی شدید را فراهم میکند، تاخیر در رشد حرکتی، علایق محدود، پایبندی به برنامههای غیرقابل انعطاف، ترجیح فعالیتهای قابل پیشبینی و ساختاریافته و… میدانند.
یکی از کلیدهای افزایش سطح فعالیت بدنی کمک به کودکان برای یادگیری مهارتهای حرکتی اساسی است که شامل فعالیت هایی مانند شوت زدن، پرتاب کردن، حفظ تعادل، دویدن و پریدن است.
در مرکز تهران اتیسم با توجه به اهمیت فعالیتهای بدنی، مجموعه کلاسها و دورههای متنوعی برای کودکان اتیسم فراهم شده است. برای آشنایی با آنها میتوانید به این صفحه نگاهی بیاندازید.
گردآوری و ترجمه رسوی رحمتی
بازبینی و ویرایش دکتر محمد کیانی
منبع: +