بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی بر بهبود تشخیص حالات هیجانی در کودکان دارای اتیسم با عملکرد بالا
اسماعیل شیری۱، دکتر وحید نجاتی۲، دکتر حمیدرضا پوراعتماد۳
۱. کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه شهید بهشتی
۲. استادیار دانشگاه شهید بهشتی
۳. دانشیار دانشگاه شهید بهشتی
منتشر شده در فصلنامه کودکان استثنایی، سال سیزدهم، شماره ۳ (پیاپی ۴۹)، پاییز ۱۳۹۲
چکیده
هدف: هدف این مطالعه، بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی بر ترمیم تشخیص حالات هیجان در کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا است. روش: این مطالعه از نوع طرح های تک آزمونی است که ۴ کودک دارای اتیسم با عملکرد بالا به عنوان نمونه با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. هر ۴ کودک، ۱۴ جلسه انفرادی توانبخشی شناختی دریافت کردند. ارزیابی ها در ۶ مرحله، دو هفته پیش از شروع درمان، دو هفته بعد یعنی قبل از شروع درمان، بعد از پنج جلسه درمان، بعد از ده جلسه درمان، یک روز بعد از پایان درمان و در نهایت مرحله پیگیری (چهار هفته پس از پایان درمان) انجام شد. ابزار مورد استفاده پژوهش حاضر نسخه اصلاح شده بازشناسی چهره بنتون بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل بصری و اندازه اثر استفاده شد. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که عملکرد آزمودنی های مطالعه در آزمون بازشناسی چهره بنتون بهبود یافته است. همچنین اندازه اثر نشان داد که این برنامه آموزشی بر تشخیص حالات هیجانی موثر بوده است. نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد که با استفاده از روش های آموزش کوتاه مدت متمرکز و فشرده، کودکان دارای اتیسم موفق به امکان ترمیم توانایی تشخیص حالات هیجان شدند. نتایج این پژوهش از قابلیت برنامه پرشیا بر ترمیم مشکلات تشخیص حالات هیجان در کودکان اتیسم با عملکرد بالا حمایت می کند و پس از انجام مداخله، مهارت های تشخیص حالات هیجان به نحو بارزی در این کودکان بهبود یافته است.