دوره آموزش مبانی کامپیوتر ویژه نوجوانان و جوانان دارای اتیسم

آموزش مبانی کامپیوتر ویژه نوجوانان و جوانان دارای اتیسم با عملکرد بالا و یا تاخیرهای رشدی در مرکز تهران اتیسم

 

مرکز تهران اتیسم برگزار می‌کند.

دوره آموزش مبانی کامپیوتر

 

ویژه نوجوانان و جوانان دارای اتیسم با عمکرد بالا و یا تاخیرهای رشدی

مدرس دوره: سید محمد طبسی مدرس دانشگاه

 

برای ثبت نام و یا کسب اطلاعات بیشتر از ساعت ۸ تا ۱۶ با شماره تماس ۸۸۳۵۱۳۵۶-۰۲۱ تماس حاصل نمایید.

 

همچنین برای آشنایی با دوره‌های فنی و هنری مرکز تهران اتیسم می‌توانید به این صفحه مراجعه کنید.


مدرسه تابستانی مرکز تهران اتیسم ویژه کودکان با تاخیر رشدی

ثبت نام مدرسه تابستانی ویژه کودکان با تاخیرهای رشدی آغاز شد

مدرسه تابستانی مرکز تهران اتیسم ویژه کودکان با تاخیر رشدی

 

مرکز تهران اتیسم برگزار می‌کند.

مدرسه تابستانی

ویژه کودکان با تاخیرهای رشدی که قادر به ثبت‌نام در مدارس عادی نیستند.

 

آموزش دروس مربوط به مدرسه همراه با آموزش مهارت‌های زندگی و مهارت‌های اجتماعی

این مدرسه سه روز در هفته پذیرای کودکان خواهد بود.

 

برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت نام می‌توانید با شماره تلفن‌های ۸۸۳۵۱۳۵۶-۰۲۱ یا ۸۸۶۳۳۷۱۵-۰۲۱ تماس حاصل نمایید.

 


روش ABA چیست؟

 

روش ABA یا با نام کامل Applied Behavior Analysis به معنای تحلیل رفتار کاربردی علمی است که اصول یادگیری و انگیزش را که حاصل چند دهه پژوهش علمی است برای یادگیری مهارت‌ها و حل مشکلات رفتاری و اجتماعی بکار می‌بندد.

به عبارت دیگر ABA روشی برای آموزش و توانبخشی است که در آن تمام نیازهای رشدی کودک شامل گفتار، مهارت‌های حسی حرکتی، مهارت‌های شناختی و اجتماعی و مهارت‌های خودیاری تامین می‌گردد.

درمان به روش ABA به دو طبقه تقسیم می‌شود

  1. درمان جامع: درمان جامع برای رسیدگی به تمام حوزه‌های نقص مهارت و رفتارهای چالشی افراد دارای اتیسم طراحی شده است. زبان، مهارت اجتماعی، مهارت بازی، مهارت زندگی مستقل، مهارت حرکتی، مهارت تحصیلی و… در این روش پوشش داده خواهد شد. افرادی که از درمان جامع استفاده می‌کنند بصورت پیش فرض نیازی به استفاده از سایر خدمات آموزشی و توانبخشی ندارند.
  2. درمان متمرکز: این روش وسعت بسیار کمتری از درمان جامع دارد و هدف یک یا چند رفتار چالشی خاص یا نقص‌های مهارتی متمرکز است.

 

کسب مهارت در ABA به چه معنا است!؟

اکتساب مهارت بخشی از درمان به روش تحلیل رفتار کاربردی است که به آموزش و حفظ مهارت‌های جدید به یادگیرنده تمرکز دارد تا به او کمک کند عملکردی مستقل تر و سازنده تر داشته باشد. برنامه اکتساب مهارت برنامه‌ای مکتوب است که مشخص می‌کند چگونه یک مهارت خاص به یادگیرنده آموزش داده شود.

در درمان به روش ABA چگونه مهارت‌ها به افراد دارای اتیسم آموزش داده می‌شود!؟

‌یکی از مشهورترین روش‌ها برای آموزش مهارت‌ها به یادگیرندگان دارای اتیسم آموزش کوشش مجزا یا DTT است.

مراحل آموزش کوشش مجزا عبارتند از

  1. توجه یادگیرنده را جلب کنید.
  2. دستورالعمل را ارائه کنید، دستورالعمل را بصورت روشن و با گشاده رویی و نه بصورت مکانیکی بیان کنید، نیازی به استفاده از تن صدای مصنوعی نیست.
  3. در صورتی که قرار است همراه با کوشش، رهنمودی ارائه کنید. آن را با دستورالعمل همراه نمایید.
  4. حداکثر ۳ ثانیه صبر کنید تا یادگیرنده پاسخ دهد.
  5. اگر یادگیرنده به درستی پاسخ داد بی درنگ و مشتاقانه او را تشویق کنید (ارائه ی مشوق قوی)
  6. اگر پاسخ یادگیرنده درست نبود یا پاسخ نداد یک روش اصلاحی بکار برید (روش اصلاحی را ارزیاب مشخص می‌کند)
  7. داده ها را به سرعت ثبت کنید.
  8. دوباره توجه یادگیرنده را جلب کنید و‌ دستورالعمل جدید ارائه دهید.
  9. فاصله بین دو کوشش بسیار کوتاه و حداکثر ۳ ثانیه باشد.

 

آموزش کوشش مجزا  ساختاریافته تر بوده و نحوه‌ی اجرای آن بسیار سریع می‌باشد. این روش به طور خلاصه می‌تواند

  1. با تمرکز بر کمبودهای رفتاری موجب یادگیری مهارت می‌شود.
  2. رفتارهای چالشی را کاهش می‌دهد
  3. رفتارهای مناسب را جایگزین رفتارهای چالشی می‌کند.
  4. به کنترل رفتارهای اضافه کمک می‌کند.
  5. به بهبود عملکرد در محیط های مختلف کمک می‌کند.

 

 

– آرزو بصیری

کتابی که به عنوان منبع این مقاله استفاده شده است کتاب راهنمای آموزش مداخلات رفتاری به کودکان دارای اتیسم (روش ABA) اثر جاناتان کاربکس مدیر برنامه تجزیه و تحلیل رفتار کاربردی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی و همچنین مدیر تحقیقات در FirstSteps برای کودکان است. این کتاب در ایران با ترجمه پروفسور حمیدرضا پوراعتماد بصورت نسخه چاپی و همچنین دیجیتال قابل دسترسی است.


میزان شیوع اتیسم چقدر است؟ ۱ در هر ۳۶ نفر در آمریکا

 

برای پاسخ به سوال این که میزان شیوع اتیسم در جهان چقدر است می‌توان نگاهی به گزارش‌های رسمی کشورهای جهان نمود. به عنوان مثال بر طبق این گزارش‌ها اتیسم  از سال ۱۹۹۶ میلادی تا ۲۰۰۷ میلادی به‌طور قابل توجهی در ایالات متحده افزایش یافته است. بر طبق آخرین گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۲۳ در این کشور از هر ۳۶ نفر ۱ نفر تشخیص اتیسم می‌گیرد (+).

طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت در ۳۰ مارس ۲۰۲۲، از هر ۱۰۰ کودک، نزدیک به ۱ کودک مبتلا به اتیسم تشخیص داده می‌شود. تعداد افراد مبتلا به این اختلال از دهه ۱۹۹۰ میلادی به‌طور قابل توجهی افزایش یافته‌است، که ممکن است تا حدی به دلیل افزایش شناخت بیشتر از این اختلال باشد. در حالی که به نظر می‌رسد نرخ اختلال طیف اتیسم در بین فرهنگ‌ها ثابت باشد، اما بر اساس جنسیت بسیار متفاوت است، به طوری که پسران بسیار بیشتر از دختران  اتیسم تشخیص داده می‌شوند (در سن هشت سالگی از هر ۷۰ پسر ۱ نفر اتیسم و در دختران ۱ نفر از هر ۳۱۵ دختر اتیسم تشخیص داده شده‌اند).

 

طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت در 30 مارس 2022، از هر 100 کودک، نزدیک به 1 کودک مبتلا به اتیسم تشخیص داده می‌شود.
طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت در ۳۰ مارس ۲۰۲۲، از هر ۱۰۰ کودک، نزدیک به ۱ کودک مبتلا به اتیسم تشخیص داده می‌شود.

 

با این حال، احتمال ابتلای دختران به اختلالات شناختی که ممکن است همراه با اتیسم رخ داده باشد بیشتر است در نتیجه اشکال کمتر شایع و شدید اختلال طیف اتیسم احتمالاً در دختران و زنان نادیده گرفته می‌شود. تفاوت‌های میزان شیوع ممکن است نتیجه تفاوت‌های جنسیتی در بیان علائم بالینی نیز باشد، به طوری که زنان و دختران مبتلا به اتیسم رفتارهای غیر معمول کمتری از خود نشان می‌دهند و بنابراین احتمال کمتری برای دریافت تشخیص به اختلال طیف اتیسم دارند.

همچنین طبق آمارها در بریتانیا، از سال ۱۹۹۸ میلادی تا ۲۰۱۸، تشخیص اتیسم ۷۸۷ درصد افزایش یافته است. این افزایش عمدتاً به تغییرات در شیوه‌های تشخیصی، الگوهای ارجاع، در دسترس بودن خدمات، سن تشخیص و آگاهی عمومی(به ویژه در میان زنان) نسبت داده می‌شود، اگرچه عوامل خطر محیطی ناشناخته را نمی‌توان رد کرد.

شواهد موجود احتمال افزایش شیوع واقعی اتیسم را رد نمی‌کند. افزایش واقعی نشان می‌دهد که به جای تداوم تمرکز بر ژنتیک، بهتر است توجه و بودجه بیشتر به سمت عوامل روانی اجتماعی و تغییر عوامل محیطی هدایت شود. همچنین ثابت شده‌است که واکسیناسیون یک عامل خطر برای اتیسم نیست و در صورت وجود هرگونه تغییر در میزان اتیسم، واکسیناسیون در آن نقشی ندارد.

چندین نظریه در مورد شیوع بیشتر در مردان بررسی شده‌است، اما علت تفاوت تأیید نشده‌است. یک نظریه این است که زنان توسط متخصصان کمتر تشخیص داده می‌شوند. بعلاوه به نظر می‌رسد که خطر ابتلا به اتیسم در پدران مسن بیشتر از مادران مسن تر است. دو توضیح بالقوه برای این موضوع وجود دارد: افزایش شناخته شده بار جهش در اسپرم‌های مسن تر، و این فرضیه که مردان در صورت داشتن مسئولیت ژنتیکی و نشان دادن برخی علائم اتیسم دیرتر ازدواج می‌کنند.

اکثر متخصصان بر این باورند که نژاد، قومیت و پیشینه اجتماعی-اقتصادی تأثیری بر بروز اتیسم ندارد.

 

در مرکز تهران اتیسم مجموعه متنوعی از خدمات مرتبط با اختلال طیف اتیسم ارائه می‌شود. برای آشنایی با این خدمات به صفحه خدمات تهران اتیسم مراجعه بفرمایید.

 


اضافه وزن در اتیسم

اضافه وزن در اتیسم یکی از موارد رایج مشاهده شده میان کودکان دارای اتیسم است. نتایج یک مطالعه جدید که در مجله پزشکی کودکان (The Journal of Pediatrics) منتشر شده نشان دهنده افزایش احتمال بروز اضافه وزن یا به اصطلاح چاقی در کودکان دارای اتیسم است. با توجه به این یافته در کودکانی که علائم شدیدتری دارند احتمال بروز اضافه وزن نیز بیشتر است.

مطالعه حاضر اولین پژوهش بزرگی است که به بررسی احتمال بروز چاقی در کودکان مبتلا به اتیسم پرداخته است. در این مطالعه حدود ۲۵۰۰ کودک از سن ۲ تا ۵ سالگی مورد بررسی قرار گرفتند. این محدوده سنی نقش مهمی در پیشگیری زودهنگام از اضافه وزن دارد.

نتایج مطالعه فوق نشان داد احتمال بروز اضافه وزن در کودکان مبتلا به اتیسم در مقایسه با سایر کودکان ۱.۵۷ برابر بیشتر بود. این خطر در بین کودکانی که علائم شدیدتری داشتند بیشتر بود. به طوریکه احتمال بروز اضافه وزن یا چاقی در آن‌ها در مقایسه با کودکانی که علائم خفیف‌تری داشتند ۱.۷ برابر بیشتر بود.

نتایج مذکور اهمیت بررسی کودکان مبتلا به ASD را از نظر ابتلا به اضافه وزن نشان می‌دهد. همچنین اگر والدین علائم اضافه وزن را در کودکان خود مشاهده می‌کنند باید با متخصص مشورت نمایند. به اعتقاد محققان باید تحقیقات بیشتری انجام شود تا مشخص چرا این کودکان بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به اضافه وزن قرار دارند. ممکن است سایر عوامل مانند اختلالات هورمونی، اختلالات ژنتیکی و عوارض جانبی داروها در بروز این مسئله نقش داشته باشد.

خطرات اضافه وزن  در دوران کودکی

بروز اضافه وزن در دوران کودکی از این نظر اهمیت دارد که احتمال اینکه کودکان دارای اضافه وزن با افزایش سن به بیماری‌هایی مانند بیماری قلبی-عروقی (CVD)، آسم، فشار خون بالا، دیابت نوع ۲،  برخی از سرطان‌ها و… مبتلا شوند، بیشتر است. همچنین این کودکان معمولاً از مشکلاتی مانند کمبود اعتماد به نفس و افسردگی رنج می‌برند.

دلایلی که می‌تواند در افزایش وزن کودکان نقش داشته باشد عبارتند از: ژنتیک و داشتن والدین دارای اضافه وزن، تغذیه نامناسب، بی‌تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی، ابتلا به مشکلات هورمونی (مانند کم کاری تیروئید)، ابتلا به اتیسم و…

برای آن که در دوران کودکی و نوجوانی از افزایش بی‌رویه وزن پیشگیری شود یا اضافه وزن درمان گردد باید به ۲ موضوع رژیم غذایی و فعالیت بدنی توجه شود. کودکان نه تنها باید به انجام ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی در روز تشویق شوند، بلکه باید زمان استفاده از تلویزیون، تبلت، کامپیوتر و تلفن همراه را نیز محدود کنند.

علاوه بر فعالیت بدنی رژیم غذایی سالم نیز می‌تواند در کنترل وزن مفید باشد. در این راستا توصیه می‌شود از مصرف لبنیات و انواع گوشت‌های پرچرب و فرآوری شده خودداری شود. همچنین مصرف غذاهای سرخ شده، فست فودها، شیرینی‌جات، نوشیدنی‌های شیرین و تنقلات پرکالری به حداقل برسد.

 

– آرزو بصیری

 


دوره پیشرفته مربی درمانگر اتیسم با روش تحلیل رفتار کاربردی ABA

دوره پیشرفته مربی درمانگر اتیسم با روش تحلیل رفتار کاربردی ABA

دوره پیشرفته مربی درمانگر اتیسم با روش تحلیل رفتار کاربردی ABA

دوره پیشرفته مربی درمانگر اتیسم با روش تحلیل رفتار کاربردی ABA با همکاری قطب عصب روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی و مرکز تهران اتیسم برگزار خواهد شد.

مدرسین دوره

  • پروفسور حمیدرضا پوراعتماد
  • دکتر سعید صادقی
  • دکتر اسماعیل شیری
  • دکتر بهاره اسکندری
  • سیما صنیعی
  • هاله افقی

شرایط شرکت کنندگان

دانشجویان و فارغ التحصیلان روانشناسی، مشاوره، کودکان استثنائی و علوم تربیتی که دوره پایه تربیت مربی ABA را با موفقیت گذرانده‌اند. اگر پیش از این در دوره پایه شرکت نکرده‌اید منتظر خبر برگزاری دوره جدید پایه باشید. برای اطلاع بیشتر می‌توانید به صفحه دوره‌ها و کارگاه‌ها مراجعه کنید تا از دوره‌ها و کارگاه‌های جدید آگاه شوید.

 طول دوره

۲۴ ساعت (۳ روز)

یک روز به صورت غیرحضوری (۱۶ تیر ۱۴۰۲)

دو روز به صورت حضوری (۲۲ و ۲۳  تیر ۱۴۰۲)

هزینه دوره

۲.۵۰۰.۰۰۰ تومان

محل برگزاری

پژوهشکده علوم شناختی و مغز دانشگاه شهید بهشتی

لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت نام  در دوره پیشرفته مربی درمانگر اتیسم با روش تحلیل رفتار کاربردی ABA از ساعت ۱۷ الی ۲۱ با شماره تماس ۰۹۳۳۵۳۷۴۳۳۵ آقای رحمتی تماس بگیرید.


 

تشنج در اختلال طیف اتیسم

موضوع تشنج در اختلال طیف اتیسم را با بیماری صرع آغاز می‌کنیم. صرع یکی از شایع‌ترین اختلال‌های نورولوژیکی است. با زبان ساده صرع نتیجه عدم تعادل در شیمی مغز است که باعث می‌شود پیام‌های عصبی‌ای که بین نورون‌ها حرکت می‌کنند به هم ریخته شوند و پیام‌ها به درستی به مقصد خود نرسند.

نزدیک به ۳ میلیون آمریکایی صرع دارند و هرساله ۲۰۰ هزار نفر در آمریکا به این بیماری مبتلا می‌شوند. در ایران نیز به ازای هر هزار نفر ۱۷ نفر مبتلا به صرع هستند که این ۲ تا ۳ برابر آمار جهانی صرع است. در حدود ۳۰ درصد کودکان دارای اتیسم مبتلا به صرع نیز هستند که در آمارگیری‌های سال‌های اخیر نمونه‌هایی از این کودکان که به طور همزمان مبتلا به صرع و اتیسم هستند بیشتر شناسایی شده‌اند.

 

تشنج چیست؟

تشنج به یک انفجار  امواج الکتریکی در مغز اشاره دارد که به طور موقت کارکرد مغز را دچار اختلال می‌کند و عملکرد روزانه مغز را دچار اختلال می‌کند. تشنج های ناشی از بیماری صرعی طیف گسترده‌ای از علائم را ایجاد می‌کنند. علائم پر تکرار تشنج در کودکان دارای اتیسم به شرح زیر است.

  • دوره‌هایی از پلک زدن های سریع و خیره شدن
  • حالت سردرگمی و گیجی داشتن
  • عدم پاسخگویی در دوره‌های کوتاه مدت
  • سفت شدن بدن
  • حرکات اضافه در دست‌ها و پاها
  • مشکلات تنفسی
  • از دست دادن کنترل روده یا مثانه
  • غش کردن ناگهانی بدون هیچ دلیل مشخصی
  • تکان دادن  پیوسته سر به صورت بی اختیار
  • از دست دادن هشیاری

بعضی از این علائم مشابه علائم بیماری های دیگر است و همچنین ممکن است به دلیل تشنج‌های غیر صرعی ایجاد شوند که نتیجه‌ی فعالیت الکتریکی غیر طبیعی مغز نیستند بلکه نتیجه استرس و دیگر عوامل روانشناختی است.

 

 

 

انواع تشنج در اختلال طیف اتیسم

به طور کلی دو نوع تشنج وجود دارد تشنج کانونی و تشنج عمومی

در تشنج کانونی فقط یک بخش از مغز دچار تشنج می‌شود. حدود ۶۰ درصد از مبتلایان به صرع دچار تشنج کانونی هستند. در تشنج عمومی فعالیت غیر طبیعی هردو طرف مغز را در بر می‌گیرد.

تحقیقات مختلف به اشتراکاتی بین اتیسم و صرع اشاره کرده‌اند صرع هم مانند اتیسم یک گروه گسترده‌ای از علائم وطبقه‌بندی‌های گوناگون به همراه اختلالات شناختی و رفتاری دارد علاوه بر این خصوصیات مشترک محققان عقیده دارند  که صرع و اتیسم ریشه ژنتیکی یکسانی دارند اگرچه دلیل این همبودی به صورت قطعی مشخص نیست. تحقیقات جدیدی که انجام شده به  وجود ارتباط احتمالی بین اتیسم و تشنج رسیده‌اند که به دلیل نقص در مسیرهای عصبی یکسان است.

یکی از این فرضیه‌ها مربوط به تکامل غیر معمول نورون‌های مهاری است که در مغز وظیفه تنظیم ریتم‌های مغز را دارد. این نورون‌ها در مغز مانند یک ترمز برای کنترل نورون‌های تحریکی عمل می‌کنند و در صورتیکه  درست به وظیفه خود عمل نکنند پیام‌های عصبی به درستی منتقل نمی‌شود و باعث تشنج می‌شود.

 

تشنج در اختلال طیف اتیسم چه عوارضی در کودکان خواهد داشت؟

برخی محققان دریافته که کودکان مبتلا به اتیسم بعد از بروز صرع بعضی از مهارت‌هایی که قبلا آموخته‌اند را از دست می‌دهند. این از دست دادن مهارت‌ها برگشت یا regression نامیده می‌شود که موجب اختلالاتی در مهارت‌های زبانی و ارتباطی، مهارت‌های تفکر و استدلال و همچنین باعث تغییراتی در رفتار و اخلاق کودک می‌شود.

 

روش‌های تشخیص صرع در اختلال طیف اتیسم

صرع توسط متخصص اطفال یا متخصص مغز و اعصاب تشخیص داره می‌شود. روند تشخیص صرع در کودکان دارای اتیسم و کودکان بدون اتیسم یکسان است .معمولا دکتر دلیل تشنج‌ها را با تست‌های گوناگونی می‌سنجد.

  • EEG فعالیت الکتریکی مغز را ثبت می‌کند.
  • CT scan یا MRI ناهنجاری‌های ساختاری مغز را نشان می‌دهد.
  • آزمایش خون شرایطی مانند کمبود آهن، دیابت یا عفونت‌هایی را شناسایی می‌کند که ممکن است محرک تشنج ها باشد
  • آزمایش مایع نخاعی احتمال وجود  عفونت‌ها یا ناهنجاری‌های الکتریکی  را بررسی می‌کند که ممکن است دلیل تشنج ها باشد.

 

کارهایی که برای حمایت از کودکان دارای اتیسم و صرع می‌توان انجام داد

اولین کار این است که بتوانیم مشکلات ارتباطی کودک خود را اصلاح کنیم تا در صورتی که حالت‌هایی از تشنج مثل مزه‌ی بدی در دهانش یا تاری دید را تجربه کرد بتواند با ما در میان بگذارد تا بتوانیم شدت تشنج را کم کنیم. علاوه بر این تفسیر درست نشانه‌های تشنج و مطلع کردن دیگران از این نشانه‌ها می‌تواند کمک بزرگی به کودک باشد. اگر کسانی که در اطراف کودک هستند مثل معلمان از این نشانه‌ها مطلع باشند می‌توانند بیشترین کمک را به کودک بکنند.

 

در آینده در رابطه با تشنج در اختلال طیف اتیسم مطالب بیشتری در بخش مطالب علمی و آموزنده تهران اتیسم خواهید خواند.

 


برگزاری دوره آمادگی برای آزمون سنجش ورود به مدرسه

 

 

برگزاری دوره آمادگی برای آزمون سنجش ورود به مدرسه در مرکز تهران اتیسم. ویژه کودکان ۶ تا ۸ سال که آماده ورود به مدرسه هستند.

در دوره آمادگی برای آزمون سنجش ورود به مدرسه خدمات زیر ارائه خواهد شد:

  • تعیین سطح
  • ارزیابی نقاط قوت و ضعف
  • برنامه آموزش سنجش
  • شبیه سازی محیط آزمون
  • ارزیابی
  • آمادگی برای آزمون 
  • و…

 

برای کسب اطلاعات بیشتر از ساعت ۱۶ تا ۲۰ با شماره تماس ۸۸۶۳۳۷۱۵-۰۲۱  یا ۸۸۳۵۱۳۵۶-۰۲۱ تماس حاصل نمایید.

 


پردازش شنوایی در اتیسم، بیش شنوایی و بدشنوایی

 

شنیدن یا شنوایی یکی از احساسات پنج‌گانه است. این توانایی برای درک صدا توسط ارگانی مانند گوش از طریق تشخیص ارتعاشات صورت می‌گیرد. عدم توانایی در شنیدن را ناشنوایی می‌گویند. در انسان و سایر مهره‌داران، شنیدن توسط سیستم شنوایی انجام می‌شود. ارتعاشات توسط گوش تشخیص داده می‌شود و با رشته‌های عصبی به مغز منتقل می‌شود. حداقل شدت صوت قابل شنیدن برای یک فرکانس را شدت صوت آستانه شنوایی گویند. در این مقاله کوتاه در مورد پردازش شنوایی در اتیسم، بیش شنوایی و بدشنوایی همراه با این اختلال صحبت خواهیم کرد.

 

بیش شنوایی چیست؟

بدون شک در زندگی افرادی را دیده‌اید که نسبت به صداهایی که برای دیگران بلند نبوده حساسیت غیر معمول دارند و قادر به تحمل اینگونه صداها نیستند. صداهای معمولی، مانند رانندگی در ترافیک، جویدن با صدای بلند، زنگ تلفن یا پارس سگ باعث ناراحتی یا احساس درد در گوش آنها می‌شود. این گونه افراد ممکن است از اختلال بیش شنوایی رنج ببرند. برای آنها کار کردن در محیطی با سر و صدای روزانه بسیار سخت و آزار دهنده است. آن ها به مرور از قرارگیری در محیط کناره گیری می‌کنند. بنابراین اولین عارضه‌ی این اختلال انزوای اجتماعی و افسردگی است.

گاهی شخص بیش شنوا تا ساعت‌ها و حتی بعد از دور شدن از محیط آن صدا را شنیده و این امر او را عصبی و مضطرب می‌کند. البته ذکر این نکته ضروریست که هر فرد بیش شنوا به شیوه ای متفاوت نسبت به صداهای اطرافش واکنش نشان می‌دهد.

افراد پرشنوا محدوده شنوایی باریکی دارند دلایل بسیاری برای بیش شنوایی وجود دارد که یکی از آنها اختلال اتیسم است. بیش حسی شنوایی در اتیسم یکی از علائم رایج است. حساسیت بیش از حد به صداهایی مثل صدای شرشر آب یا صدای هواکش و یا حساسیت نسبت به صدای موتور ماشین در این کودکان دیده می‌شود. بیش حسی شنوایی در کودکان دارای اتیسم موجب به هم ریختگی عصبی و رفتارهای تکانشی در آن‌ها می‌شود.

 

درک شنیداری چیست؟

دو وظیفه عمده دستگاه شنوایی توانایی شنیدن و مهارت گوش دادن است. شنیدن یعنی اینکه صداها و اطلاعات شنوایی از محیط اطراف جمع آوری و وارد سیستم شنوایی می‌شود. مهارت گوش دادن یا پردازش شنیداری یعنی صداهایی (صداهای غیرگفتاری و گفتاری) که شنیده شده مورد تجزیه تحلیل قرار گیرد. بد شنوایی یعنی با وجود شنیدن هنجار، مشکل گوش دادن یا نقص در تفسیر اطلاعات شنیده شده وجود دارد.

 

بدشنوایی چیست؟

بدشنوایی (LiD) اصطلاحی فراگیر و جامع است که همه مشکلات گوش دادن در حوزه های اختلال پردازش شنوایی، علت اختلال پردازش شنوایی، انواع اختلال پردازش شنوایی، ارزیابی اختلال پردازش شنوایی، درمان اختلال پردازش شنوایی، آگنوزی شنوایی و  اختلالات پردازش حسی و اختلال یکپارچگی حسی را شامل می‌شود.

اینکه بگوییم یک فرد دارای اتیسم دارای اختلال پردازش شنوایی است یعنی چه؟ اختلال پردازش شنوایی، زمانی اتفاق می‌افتد که عاملی بر پردازش یا تفسیر اطلاعات صوتی اثر می‌گذارد. افراد دارای اتیسم که دارای اختلال پردازش شنوایی هستند، می‌توانند صداها را بشنوند، اما در درک و پردازش صدا مشکل دارند. به عنوان مثال، ممکن است در صورت وجود صدای پس زمینه، نتوانند معنی جملات را درک کنند یا بعضی از لغات را متوجه نشوند.

 

برای آشنایی با خدمات مرکز تهران اتیسم در زمینه  پردازش شنوایی در اتیسم، بیش شنوایی و بدشنوایی می‌توانید به صفحه خدمات تهران اتیسم مراجعه کنید.

 


مهارت های خودیاری اتیسم در مرکز تهران اتیسم

مهارت‌های خودیاری در اتیسم چیست؟

منظور از مهارت‌های خودیاری در اتیسم یا بطور کلی فعالیت های خودیاری در همه کودکان، کارهایی است که کودک باید بتواند برای رفع نیازهای شخصی خود انجام دهد مثل پوشیدن لباس‌ها، کفش و جوراب، شستن دست و صورت، مسواک زدن و حمام کردن (نظافت شخصی)، بستن دکمه‌ها، بند کفش، دستشویی رفتن و به طور کلی فعالیت‌های مربوط به خود.

یادگیری مهارت‌های خودیاری یکی از مهم ترین جنبه‌های آموزش کودکان دارای اتیسم و غیر اتیسم است، چرا که برای ورود به زندگی اجتماعی و استقلال شخصی هر فرد، ورود به مدارس و دیگر فعالیت‌های اجتماعی لازم و ضروری است.

آموزش مهارت‌های خودیاری باید از چه زمانی شروع شود؟

کودکان طیف اتیسم به دلیل ضعف در یادگیری پایه، عدم دقت، ضعف در مهارت‌های تقلیدی، مشکلات حسی و حرکتی و… در یادگیری و کسب استقلال در مهارت‌های خودیاری با مشکلات فراوانی روبه‌رو هستند. لذا برای این طیف از کودکان آموزش مهارت‌های خودیاری اهمیت بسیاری دارد.

آموزش مهارت‌های خودیاری برای این کودکان باید از سنین پایه که سن طلایی کودک برای کسب مهارت‌های گوناگون هست صورت پذیرد و هرچقدر کودک در طیف شدید این اختلال باشد زمان و تمرین بیشتری نیاز است تا نتیجه مطلوب حاصل گردد.

کارهایی که کودک برای رفع نیازهای شخصی خود بدون کمک دیگران می‌تواند انجام دهد نمونه‌ای از مهارت‌‌های خودیاری است.

چرا آموزش خودیاری اهمیت دارد؟

آموزش مهارت خودیاری و در اولویت قرارداد آن برای کودکان با شرایط ویژه بخصوص کودکان دارای اتیسم می‌تواند بسیار مهم و ضروری باشد زیرا شرایط را برای ورود این کودکان به زندگی در محیط‌های اجتماعی فراهم می‌سازد.

برای آموزش مهارت‌های خودیاری مانند تمامی موارد آموزشی می‌توانیم آموزش را به ساده‌ترین شکل ارائه دهیم تا کودک هم بتواند یاد بگیرد و هم در مراحل پیچیده‌تر آموزش که نیاز به تمرین و تکرار بیشتری دارد با میل و رغبت بیشتری همکاری لازم را داشته باشد.

در آموزش مهارت‌های خودیاری به کودکان دارای اتیسم قبل از شروع آموزش باید سطح توانمندی کودک مورد بررسی قرار گیرد . و اینکه ازلحاظ شناختی، حسی، حرکتی، توجه و تمرکز، واکنش به محیط اطراف و تمامی پیش‌زمینه‌های موردنیاز باید سنجیده شود. ضعف در هرکدام از موارد گفته‌شده باید برطرف گردد تا کودک آمادگی لازم برای یادگیری مهارت‌های خودیاری را کسب کند.

 

در تهران اتیسم مجموعه‌ی متنوعی از مهارت‌های خودیاری در قالب کلاس‌های تک نفره یا گروهی ارائه می‌شود. برای آشنایی بیشتر می‌تواند به صفحه خدمات تهران اتیسم مراجعه کنید و همچنین بخش دوره‌ها و کارگاه‌ها را مرور کنید.