مدیریت وب‌سایت

در این پژوهش ماشین اسباب‌بازی هوشمندی طراحی و ساخته شده است که وظیفه اصلی آن غربالگری کودکان مبتلا به اختلال اتیسم می‌باشد. ویژگی قابل ذکر این روش آن است که غربالگری بدون حضور پزشک متخصص و در محیطی کاملا طبیعی صورت می‌گیرد. به همین دلیل و به دلیل ارزان قیمت بودن آن می‌تواند در سراسر کشور و حتی در نقاط محروم به راحتی و در منزل همانند دیگر اسباب‌بازی‌های کودک مورد استفاده قرار گیرد. این سیستم با تحلیل حرکات ماشین اسباب‌بازی که به وسیله کودک صورت می‌گیرد، تشخیص می‌دهد که آیا کودک احتمال ابتلا به اتیسم دارد یا خیر. اگر پاسخ آری بود، به والدین هشدار می‌دهد و پیشنهاد می‌کند تا با مراجعه به پزشک متخصص از وضعیت کودک خود اطلاع بیشتری کسب کنند. با توجه به آزمایشاتی که تا پیش از این بر روی این اسباب‌بازی صورت گرفته است، دقت پاسخگویی آن بالا بوده و به همین علت می توان به تشخیص غربالگری این وسیله اعتماد داشت.

یکی از علائم رایج بین افراد اتیستیک علاقه به انجام کارهای تکراری به مدت زمان طولانی است. در این پژوهش با توجه به این ویژگی و با استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین، کودکان اتیستیک تشخیص داده می‌شوند. انتظار می‌رود که کودکان اتیستیک در هنگام بازی با این ماشین، از خود حرکات تکراری به مدت طولانی بروز دهند. با تحلیل حرکات ماشین اسباب‌بازی که به وسیله دست کودک صورت می‌گیرد می‌توان پی به تکراری بودن حرکات برد. برای این کار از الگوریتم های بازشناسی الگو استفاده شده است، به این صورت که بعد از استخراج ویژگی (feature)های مناسب از داده‌های شتاب لحظه‌ای، از الگوریتم طبقه‌بندی Support Vector Machine برای تشخیص کودکان اتیستیک از غیر اتیستیک استفاده شده است.

اخیراً استفاده از رباتیک در تشخیص و درمان اختلالات رفتاری مورد توجه پژوهشگران بسیاری قرار گرفته است. اتیسم از جمله اختلالاتی است که با استفاده از ربات‌های دستیار اجتماعی تلاش‌هایی در جهت بهبود آن صورت گرفته است. طیف بیماران اتیسم، گروهی از افراد هستند که دارای اختلالات عصبی که توانایی‌های اجتماعی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. این طیف از بیماران در تشخیص زبان بدن، برقراری ارتباط چشمی و فهم احساسات بقیه افراد مشکل دارند.
ربات‌های دستیار اجتماعی به توسعه ویژگی‌هایی نظیر بیان احساسات، تعامل با افراد، طراحی ظاهر ربات و توانایی مقاومت در برابر آسیب‌های فیزیکی نیز می‌پردازند. رباتی که بیشتر شبیه انسان باشد، به کودکان اوتیستیک در تشخیص عملکرد اجتماعی مورد نظر کمک می‌کند. رباتی که کمتر شبیه انسان باشد، با ظاهر فیزیکی و بزرگنمایی نشانه‌های اجتماعی، بیشتر روی یک مهارت و حس خاص تمرکز کرده و آن را به طور خاص بهبود بخشد.
این پروژه برای بهبود کارکردهای شناختی کودکان دارای اتیسم از یک ربات انسان‌نمای پلتفرم استاندارد بهره ببرد. شبه‌انسان بودن، مهم‌ترین ویژگی این ربات است؛ چراکه تعامل کودک مبتلا به اتیسم با یک ربات شبه‌انسان ما را به نتایج و تحلیل‌های واقعی‌تری در مورد اختلال رفتاری کودک مانند جلب نشدن توجه رهنمون می‌سازد. برای بهبود اختلالات ذکرشده سناریوهایی با هدف تحلیل تعامل کودک و ربات طراحی خواهد شد؛ سناریوهایی که بر بهبود کارکردهای شناختی کودک از قبیل افزایش میزان جلب توجه و… تمرکز دارند.

افراد

۱. مجید جگریان ( majid.jegarian@aut.ut.ac.ir)
کارشناس مهندسی مکانیک و دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی رباتیک در دانشگاه صنعتی امیرکبیر

۲. الهام ایروانی ( e_iravani@aut.ac.ir)
کارشناس مهندسی کامپیوتر و دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی رباتیک در دانشگاه صنعتی امیرکبیر